Wiele osób po raz pierwszy spotyka się ze świadectwem charakterystyki energetycznej budynków u notariusza, który wymaga takiego dokumentu do aktu sprzedaży nieruchomości. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, od 28 kwietnia 2023r., nieruchomość zbywana na podstawie umowy sprzedaży lub na potrzeby najmu wymaga sporządzenia charakterystyki energetycznej. Sprzedający często postrzegają ten dokument jako zbędną formalność, przysparzającą dodatkowych trudności. Czy słusznie? Moim zdaniem nie. Na początek warto zauważyć, że sporządzanie świadectw charakterystyki energetycznej nie jest nowym wymogiem, niemniej do tej pory było ono wymagane na znacznie mniejszą skalę – dokument stanowił część dokumentacji projektowej budynków budowanych od 2009r.
Aktualnie dokument jest wymagany przy sprzedaży oraz wynajmie prawie każdej nieruchomości budynkowej lub lokalowej (poza nielicznymi wyjątkami, o których wspomnę nieco później), a także do zakończenia budowy nowego budynku – dołącza się go do zawiadomienia o zakończeniu budowy/pozwolenia na użytkowanie. Certyfikat energetyczny wymagany jest także na potrzeby termomodernizacji np. w ramach programu „Czyste Powietrze”.
Wymóg sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej wynika z przepisów prawa europejskiego, a jego celem jest zwiększanie świadomości w zakresie efektywności energetycznej budynków. W Polsce wymóg sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej wynika z 2 aktów prawnych: ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy Prawo Budowlane. Nowelizacja powyższych ustaw, nałożyła z dniem 28 kwietnia 2023r. na sprzedających i wynajmujących nieruchomości obowiązek przekazania nabywcy/najemcy świadectwa charakterystyki energetycznej, dokument należy również dołączyć do wniosku o zakończeniu budowy/uzyskania pozwolenia na użytkowanie.
Czym zatem jest świadectwo charakterystyki energetycznej i jakich informacji nam dostarcza?
Jest to dokument, który pokazuje jaką efektywnością energetyczną cechuje się dana nieruchomość. Wskaźniki zapotrzebowania na energię, określone w świadectwie, pozwalają na oszacowanie ilości oraz kosztów rocznego zużycia energii w danym budynku lub lokalu. Świadectwo określa wysokość zapotrzebowania na energię budynku lub lokalu w związku z jego użytkowaniem, tj. energii potrzebnej na cele ogrzewania i wentylacji, przygotowania ciepłej wody użytkowej i chłodzenia, a w przypadku nieruchomości niemieszkalnych także na cele oświetlenia. Dokument określa 4 najważniejsze wskaźniki: zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną (pochodzącą z paliw kopalnych), końcową oraz użytkową oraz jednostkową wielkość emisji CO2. W świadectwie znajdziemy również informację o udziale odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową. Jest to także cenne źródło informacji o konstrukcji budynku, zastosowanych materiałach, systemie ogrzewania, chłodzenia, podgrzewania ciepłej wody, na podstawie których obliczane są wskaźniki zapotrzebowania na energię. Znajdziemy w nim również informacje o zaleceniach dotyczących poprawy charakterystyki energetycznej. Jest to o tyle istotne, że w najbliższej przyszłości na podstawie parametrów zawartych w świadectwie, a dokładniej na podstawie wskaźnika zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną Ep (czyli pochodzącą z paliw kopalnych), budynki lub ich części będą przyporządkowane do odpowiednich klas energetycznych (podobnie jak ma to miejsce w urządzeniach AGD).
Na koniec dodam, że ustawodawca przewidział nieliczne zwolnienia z obowiązku sporządzenia świadectwa charakterystyki energetycznej dla budynku lub ich części, są to m.in. zabytki, budynki przemysłowe i gospodarcze niewyposażone w instalacje zużywające energię, budynki wolnostojące o powierzchni użytkowej poniżej 50m2 czy domki letniskowe, użytkowane krócej niż 4 miesiące w roku.
